Pierwsze z tegorocznych wydań naszej broszury stowarzyszeniowej „Kulturalnie w Kotlinie Jeleniogórskiej” zawiera aktualności z pracy stowarzyszenia, raporty o stanie naszych projektów oraz inne artykuły o śląskiej sztuce i kulturze, które warto przeczytać.
Niniejsza publikacja to bez mała wydanie urodzinowe. 12 maja przypada 250. rocznica urodzin hrabiny Friederike von Reden. Na podstawie jej listów i zapisków w pamiętniku z Bukowca/Buchwald zapoznacie się Państwo z jej życiem w Kotlinie Jeleniogórskiej dokładnie 200 lat temu.
Jeden z najważniejszych kronikarzy Kotliny Jeleniogórskiej, pisarz, nauczyciel i wizytator szkolny Fedor Sommer urodził się 160 lat temu, 21 września 1864 roku w Dobromierzu/Hohenfriedeberg. Znawca biografii Fedora Sommera i tłumacz dr Józef Zaprucki przedstawia jego ścieżki życia i pisarstwa. Obecnie tłumaczy na język polski powieść „Die Fremden”/„Przyjezdni”; w tym numerze możecie Państwo przeczytać próbkę tłumaczenia.
Jak za każdym razem, tak też w tym numerze nie obędzie się bez Ullricha Junkera. Również w tym wydaniu znajdziecie Państwo odniesienia do naszego niestrudzonego badacza, gdy np. będzie mowa o transkrybowanej przez niego książce o Friederike von Reden. … W czerwcu 2024 r. Rada Miejska Jeleniej Góry postanowiła przyznać Ullrichowi Junkerowi tytuł Honorowego Obywatela Miasta. Temu wybitnemu badaczowi Śląska gratulujemy tego wyróżnienia.
Dr Anka Steffen prezentuje nie pozbawione goryczy, ale cenne spojrzenie na międzynarodowe stosunki handlowe „panów woali”. Towarzystwo Historii Globalnej w Bambergu, „Schroubek – Fundacja dla wschodniej Europy” Uniwersytetu im. Ludwiga i Maximiliana w Monachium oraz Stiftung Kulturwerk Schlesien wyróżniły jej pracę doktorską na ten temat – objaśniające streszczenie można przeczytać.
Jürgen Karwelat informuje o nowej ulicy Baraschstraße w Berlinie. Dawna żydowska firma tekstylna Grünfeld z Kamiennej Góry/Landeshut ma teraz również róg upamiętniający jej działalność w Berlinie. Jürgen Karwelat przeczytał również znakomitą nową powieść „Gorzko, gorzko” „naszej” Joanny Bator.
Zespół redakcyjny życzy wszystkim czytelnikom przyjemnej lektury!
Jak zwykle, wszyscy członkowie stowarzyszenia otrzymają pocztą drukowaną wersję oprawionej broszury. Jest ona jednak również dostępna online w obszarze → Download.
- Na wędrówce — Fedor Sommer w 160. rocznicę urodzin– Autor: Józef Zaprucki (tłum. E. Syrek, tłum. cytatów Józef Zaprucki) – Kariera literacka Fedora Sommera rozpoczęła się w ostatniej dekadzie XIX wieku, w czasach sukcesów innego wielkiego Ślązaka, Gerharta Hauptmanna i w okresie największych osiągnięć naturalizmu. Jego własne, raczej romantyczne, estetyczne credo życiowe ukazuje się w wierszu (1890):„Na wędrówce”/„Auf der Wanderschaft”” (1890): Wędrowałempo górach… Dowiedz się więcej: Na wędrówce — Fedor Sommer w 160. rocznicę urodzin
- Dwóch pruskich generałów — pochowani na brzegu rzeki Kamiennej– Autor: Marta Maćkowiak – Na tyłach osiedla Orle w Jeleniej Górze, dokładnie pomiędzy posesjami ROD a rzeką Kamienną, znajdują się pozostałości grobu feldmarszałka Hansa Ernsta von Zietena (1770-1848), w którym pochowana jest również jego wnuczka Maria (1838–1923), pochodząca ze strony matki z Schaffgotschów, i jej mąż, słynny generał i teoretyk wojny Sigismund von Schlichting… Dowiedz się więcej: Dwóch pruskich generałów — pochowani na brzegu rzeki Kamiennej
- Matka Kotliny Jeleniogórskiej: Hrabina Friederike von Reden w 250. rocznicę jej urodzin– Autor: Eleonore Reuß – Johanna Juliane Friederike von Riedesel urodziła się 17 maja 1774 r. w Wolfenbüttel. Zanim stała się piękną, wykształconą kobietą, ciekawą ludzi i przyrody, jej rodzina podczas wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych mieszkała w Ameryce i Kanadzie; następnie w różnych miejscach w Niemczech i w Berlinie. Jej arystokratyczne przyjaciółki nazywały ją… Dowiedz się więcej: Matka Kotliny Jeleniogórskiej: Hrabina Friederike von Reden w 250. rocznicę jej urodzin
- Miejsce na powieściSokołowsko, przed 1945 r. Görbersdorf, słynęło z sanatorium leczenia chorób płuc i było zwane „śląskim Davos”. W wykazie sanatorów, wydanym w 1899 r. w Berlinie, odnotowuje się: „Sanatorium zostało założone przez doktora Brehmera w 1854 roku. Było to w ogóle pierwsze sanatorium zbudowane dla cierpiących na choroby płuc, z którego wywodzi się metoda leczenia gruźlicy,… Dowiedz się więcej: Miejsce na powieści
- Na lnianej nitce. Gospodarka Śląska w kontekście globalnym– Autor: Anka Steffen – Najpóźniej od połowy XVII wieku wszystkie europejskie mocarstwa kolonialne sprzedawały na masową skalę śląskie tkaniny lniane na wybrzeżu Afryki Zachodniej, na wyspach karaibskich, jak również na kontynencie południowoamerykańskim i północnoamerykańskim. Śląscy kupcy traktowali miasta portowe tamtejszych narodów trudniących się handlem morskim jako główne ośrodki swojej działalności gospodarczej i coraz śmielej… Dowiedz się więcej: Na lnianej nitce. Gospodarka Śląska w kontekście globalnym
- 180 lat istnienia cmentarza ewangelickiego w Szklarskiej Porębie Dolnej, Akcja porządkowania 21.9.2024– Autor: Robert Wollny – 22 września 2024 r. przypada 180. rocznica założenia ważnego historycznie cmentarza w Szklarskiej Porębie Dolnej/Nieder Schreiberhau. Pochowani są tam między innymi Carl Hauptmann i Wilhelm Bölsche. Od jesieni 2020 r. Ziomkostwo Śląsk Krajowy Związek Saksonia-Łużyce Śląskie/Landsmannschaft Schlesien Landesverband Sachsen- Schlesische Lausitz aktywnie współpracuje z mieszkańcami Szklarskiej Poręby, organizując regularnie prace… Dowiedz się więcej: 180 lat istnienia cmentarza ewangelickiego w Szklarskiej Porębie Dolnej, Akcja porządkowania 21.9.2024
Spis treści tego wydania
- [436] Schmidt-Münzberg, Christopher: Słowo wstępne Przewodniczącego, w: GAL72 2024-1, Str.3
- [435] Thomas-Martin, Karin: Od redakcji, w: GAL72 2024-1, Str.5
- [434] Wollny, Robert: 180 lat istnienia cmentarza ewangelickiego, w: GAL72 2024-1, Str.9
- [433] Thomas-Martin, Karin: Gdzie są kielichy eucharystyczne z kościoła Wang?, w: GAL72 2024-1, Str.10
- [432] Thomas-Martin, Karin: Zagadka „ławki nauczycielskiej” rozwiązana, w: GAL72 2024-1, Str.11
- [431] Busse, Erich: Tablica pamiątkowa ku czci Haralda Poelchau, w: GAL72 2024-1, Str.13
- [430] Maćkowiak, Marta: Dwóch pruskich generalów – pochowani na brzegu rzeki Kamiennej, w: GAL72 2024-1, Str.15
- [429] Maćkowiak, Marta: „Zaorać te szwabskie pamiątki!”, w: GAL72 2024-1, Str.17
- [428] Karwelat, Jürgen: Od 2022 r: Baraschstraße w Berlinie, w: GAL72 2024-1, Str.20
- [427] Reuß, Eleonore: Matka Kotliny Jeleniogórskiej – hrabina Frederike von Reden w 250. rocznicę jej urodzin, w: GAL72 2024-1, Str.22
- [426] Zaprucki, Józef: Na wędrówce – Fedor Sommer w 160. rocznicę urodzin, w: GAL72 2024-1, Str.29
- [425] Henke, Christian: Michałowickie tajemnice, w: GAL72 2024-1, Str.37
- [424] Wollny, Robert: Nieodkryte uroki: Wędrówki po Górach Kaczawskich, w: GAL72 2024-1, Str.41
- [423] Steffen, Anka: Na lnianej nitce. Gospodarka Śląska w kontekście globalnym, w: GAL72 2024-1, Str.45
- [422] Karwelat, Jürgen: Róg Grünfelda w Berlinie – Uhonorowanie żydowskiej rodziny kupieckiej z Kamiennej Góry, w: GAL72 2024-1, Str.50
- [421] Karwelat, Jürgen: Sokołowsko, miejsce dla powieści – „Gorzko, gorzko” Joanny Bator, w: GAL72 2024-1, Str.54
- [420] Nasi darczyńcy – Nowi członkowie – Zarząd – Partnerzy – Stopka redakcyjna, w: GAL72 2024-1, Str.57