– Autor: Arne Franke –
Nieopodal granicy czeskiej i w pobliżu rzeki Nysy Kłodzkiej wznosi się, bardzo dobrze widoczne już z daleka, założenie pałacowe, które przy życzliwej aprobacie ludności niemieckiej zyskało żartobliwą i nieco ironiczną nazwę „odwrócony podnóżek”, ale przede wszystkim jest ostatnim i największym ukończonym dziełem genialnego pruskiego architekta Karla Friedricha Schinkla. Pałac w Kamieńcu Ząbkowickim o łącznej powierzchni 27 tys. m2 stał się jednym z najważniejszych zabytków na skraju Gór Sowich. Polacy nazywają go Pałacem Marianny Orańskiej, od nazwiska jego inwestorki i pomysłodawczyni.
Sekularyzacja w 1810 r.
W gminie Kamieniec Ząbkowicki, wzmiankowanej po raz pierwszy w 1096 r., powstał około 1210 r. klasztor cystersów jako filiacja lubiąska. Jego burzliwą historię odzwierciedla dawny kościół klasztorny i refektarz, w którym mieści się obecnie muzeum.
W wyniku pokoju zawartego w Tylży (1807 r.) oraz wysokich kontrybucji nałożonych na rzecz Francji opactwo – wraz z większością innych klasztorów w Prusach – zostało przez króla Fryderyka Wilhelma III sekularyzowane w 1810 r., a jego posiadłości skonfiskowano na rzecz
korony.
W 1812 r. siostra króla, Friederike Louise Wilhelmine, która była żoną króla Niderlandów Wilhelma I, nabyła dominium z zamiarem przebudowy opuszczonych budynków klasztornych w letnią rezydencję. Jednak na skutek pożaru w 1817 r., który zniszczył znacznie obiekt, zrezygnowała
ona z tych planów.
→ Czytaj wiecej w GAL Nr. 71, s 43 …